TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA

 

Covid 19 salgınının başlamasının ardından pek çok sektörde ciddi ekonomik problemler yaşanmaya başlanmıştır. Bilindiği gibi dünyanın birçok ülkesinde alınan salgın önlemlerinden, esnafın ve işletmelerin etkilenmemesi için büyük gayret gösterilmiştir. Ancak ülkemizde bu konuda esnafımız ve işletmelerimiz adeta kaderleriyle başbaşa bırakılmıştır. Alınan kararlar sonucu birçok esnafımız ayakta kalma mücadelesi vermeye başlamış, destek adı altında esnafımıza daha fazla borçlanma dışında bir yol ve çare ortaya konmamıştır.

 

Pandemi başladığından bu yana yaklaşık 100 bine yakın personeli bulunan hamam işletmecileri ve çalışanları büyük zorluklarla mücadele etmektedir. Birçok işletmecimiz, kredilerini ve borçlarımızı ödeyemez hale gelmiştir. Toplumsal hijyen açısından geleneksel bir değerimiz olan hamamlar, saunalar adeta virüsün ana kaynağı gibi muamele görmüştür. İşletmelerde tüm hijyen önlemleri alınmasına rağmen bu işletmelerimiz koşulsuz ve sorgusuz biçimde kapatılarak kaderleriyle baş başa bırakılmıştır.

 

Aynı koşul ve riskleri taşıyan berberler, kuaförler, güzellik salonları açıkken, hatta günlük binlerce kişinin girdiği AVM’ler, semt pazarları, spor salonları gibi çok daha riskli alanlar açıkken; hamamların saunaların kapatılması büyük tezat teşkil etmektedir. Su ve sabunla iç içe olan hamam ve sauna işletmelerinin kapatılmasının gerekçesi anlaşılamamaktadır.

 

Ülkemizde yaklaşık 7 bin civarında hamam olduğu ve bunların büyük kısmının kiralık olduğu düşünüldüğünde, ortalama kiraların en az aylık 5-10 bin TL ve üzerinde olması, hamam işletmecilerinin bu kiraları (kapalı olmalarına rağmen) her ay ödüyor olması durumun vahametini ayrıca ortaya koymaktadır. Dolayısıyla kapamanın maliyetinin tamamen esnafımıza yüklenmesi hak ve vicdanla bağdaşmadığı gibi, sosyal devlet anlayışına da aykırılık teşkil etmektedir. Kuşkusuz vatandaşın sağlığı için gerekli önlemler alınmalıdır; ancak bu kararların muhataplarının zararlarının en aza indirilmesi ve hükümetçe alınan kararların bu hassasiyet gözetilerek alınması beklenmektedir.

İl hıfzıssıhha kurullarının denetimi; maske, mesafe ve hijyen kurallarına riayet etmek suretiyle hamamların açılması ve faaliyetlerine devam etmesi konusunda yeni bir değerlendirme ihtiyacı, özellikle bu sektör çalışanları ve esnafımız tarafından defaten tarafımıza iletilmiştir.

 

Hamamlarımıza devlet sertifikalı ilaçlama firmaları tarafından belli periyotlarla dezenfeksiyon zorunluluğu getirilmesi, giriş ve çıkışlarda gerekli temizlik önlemlerinin artırılması, personelin bu konuda bilgilendirilmesi, tek kullanımlık araçların kullanılması gibi önlemlerle hamamların daha da steril tutması mümkündür. Zaten Covid 19 virüsü nedeniyle kapandıktan sonra 1 Haziran 2020 tarihinde hizmete tekrar başlayan hamamlarda müşterilere tek kullanımlık havlu, lif, kese vb. ürünler sunularak hassasiyetle hizmete devam edilmiştir.

 

Covid 19 tedbirleri çerçevesinde neredeyse bir yıldır kapalı olan hamam ve Sauna işletmecileri zor durumdadır. Esasen temizlik ve hijyen merkezi olan hamam ve saunaların kapalı olması nedeniyle, işletmeler kapanmakla yüz yüze kalmıştır. İşletmeler elemanların maaşlarını, iş yeri kiralarını ve faturalarını ödeyemez noktaya gelmiştir.

 

Sağlık ve hijyen bakımından açık durumda olan birçok işletmeye göre avantajlı olan, toplumsal hijyen açısından misyon üstlenen ve çalışanlarıyla birlikte yüz binin üzerinde vatandaşımızı işsizlikle karşı karşıya bırakan, çalışanların aileleri ile birlikte değerlendirildiğinde bu karardan etkilenenlerin sayısı 500 bini aşmaktadır. Dolayısıyla bu kapama kararının acilen tekrar gözden geçirilmesi beklenmektedir.

 

Buna göre;

 

1- AVM’ler, güzellik merkezleri, berberler gibi çok daha riskli işletmeler açık tutulurken hamam ve saunaların Covid 19 önlemleri kapsamında kapatılmasının gerekçesi nedir?

2- Hamam ve saunaların; AVM, semt pazarı, güzellik salonu gibi işletmelere göre ne gibi riskleri bulunmaktadır? Bu değerlendirmede hangi bilimsel kıstaslar esas alınmıştır?

3- Yaklaşık bir yıldır kapalı olan hamam ve saunalarımıza yönelik, salgın resmi olarak başladığından bu güne kadar ne gibi destekler verilmiştir? Bu desteklerin toplam miktarı ne kadardır?

4- Hamam ve saunaların kapalı olmasından kaynaklanan zararların giderilmesi için özel bir ekonomik destek paketi çalışması var mıdır?

5- Ülkemizde insan şehirlerarası uzun seyahatler ederken hamamları kullanmakta, toplum sağlığı ve hijyen için hamamların varlığı büyük önem taşımaktadır. Hamam ve saunaların tekrar faaliyete geçmesi için yeni bir karar alınması düşünülmekte midir?

6- CİMER ya da bakanlıklara bu yönde ulaşmış şikâyet ve talepler var mıdır?